Een bezoeker van deze website mailde mij met de vraag of ik geïnteresseerd was in een aantal Verrassende vloeibladen die koekenbakker Peijnenburg eind jaren vijftig van de vorige eeuw cadeau gaf bij de ontbijtkoek. Verrassende vloeibladen? Ik had er nog nooit van gehoord.
Een korte zoeksessie op internet bracht me op de website van Museum Rotterdam.
In de collectie Reclameartikelen bevindt zich één verrassend vloeiblad, no. 2.
Verrassend zeldzaam dus, deze vloeibladen.
De lay-out van de vloeibladen is als volgt: aan de linkerkant is een illustratie te zien, illustrator onbekend, en aan de rechterkant een tekstblok met een gekleurde achtergrond.
In een gekleurde balk onderaan zowel tekening als tekst staat Redactie: Leonard Roggeveen en Bij elke Peijnenburg’s koek een NIEUW vloeiblad.
De vloeibladen, een soort kaarten, meten 156 x 86 mm.
Hier komen de onderwijzer en de schrijver Leonard Roggeveen samen. In de korte stukjes tekst vertelt Roggeveen wetenswaardigheden die variëren van rekenen tot aardrijkskunde, geschiedenis en zelfs mode.
Naar alle waarschijnlijkheid waren er 24 verschillende vloeibladen te verzamelen.
De onderwerpen:
- Wie heeft het buskruit wèl uitgevonden?
- De eerste fietsen
- Als wij nèt zo goed konden springen als…?
- Zo vermenigvuldig je vlugger!
- Blériot vliegt over Het Kanaal.
- Hoeveel zout zit er in de zee?
- In de Dode Zee kun je bijna niet verdrinken.
- Merkwaardige modes.
- Waarom is de Zuidpool zo belangrijk?
(N.B. De tekst op dit vloeiblad eindigt met:
En wie hebben in 1958 de bekende tocht naar de Zuidpool gemaakt?
Dit wijst erop dat de vloeibladen in of vlak na 1958 werden uitgebracht. Leonard Roggeveen overleed in juni 1959.) - De onderzeeboot van Cornelis Drebbel (1621)
- Het geheim van de stekelbaarsjes.
- Voorhistorisch dier in de ijskast.
- Ruim honderd jaar locomotieven
- Sterren, planeten, kometen.
- Wat weten we van de zon?
- De grootste rivieren van de wereld.
- Leuke getallen. (Afwijkende lay-out.)
- Vleesetende planten.
- En nu naar de maan!
- De eerste bioscoop.
- Hoe lang eten we in Europa aardappelen?
- Hoeveel soldaten streden er bij Waterloo?
- “Kom eens hier, meneer Watson!”
- Wat levert de walvis ons?
De achterkant van de vloeibladen is roze vloeipapier.
Wat waren nou eigenlijk vloeibladen?
Vloeibladen dateren uit de tijd dat er geschreven werd met een kroontjespen of een ander metalen pennetje, dat in een houten of plastic houder werd geschoven.
Zo’n pen moest je in een inktpotje dopen. Dan schreef je ermee tot de inkt op was en dan doopte je de pen opnieuw in de inkt.
De inkt van dat wat je net had geschreven bleef nog even nat. Om te voorkomen dat je er met je hand of je mouw overheen veegde, kon je de natte inkt afdeppen door er een vloeiblad op te drukken.
Vloedjes heette die dingen bij ons op school (jaren zestig vorige eeuw). Je probeerde je vloedje zo lang mogelijk mooi te houden, maar op den duur werden het blauwgevlekte vodjes.
Kennelijk zijn de meeste Verrassende vloeibladen van Peijnenburg daadwerkelijk gebruikt als vloedje, anders waren ze nu niet zo zeldzaam.
En een eenmaal gebruikt vloeiblad was eigenlijk meteen verpest, want dan zaten er blauwe vlekken op en gooide je (moeder) ze weg.
woensdag 6 april 2011
